Παραδοσιακοί χοροί σε όλο το χωριό για να πάει καλά ο νέος χρονος και για να ξορκίσουμε τα κακά που μας βρήκαν τον χρόνο που έφυγε. Έτσι υποδεχθήκαμε στο Δαμάσι και φέτος το νεο χρόνο, πάντα μαζί και η τρελοΓΚΑΜΗΛΑ με το όνομα ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ- ΤΑΙΛΕΡ από τα παιδιά που φέτος θα κληθούν να υπηρετήσουν τη θητεία τους στο στρατό.
Το έθιμο της Γκαμήλας στο Δαμάσι
Το Δαμάσι συνέχισε και φέτος τη μακρόχρονη παράδοσή του με τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων. Το έθιμο για πάει καλά ο νέος χρόνος, θέλει κέφι και χορούς σε όλους τους δρόμους του χωριού, παρέα πάντα με την Γκαμήλα. Υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής που παίζουν ζωντανά οργανοπαίκτες, χορευτές του Εκπολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου Δαμασίου μετά την 1η θεία λειτουργία του χρόνου γυρίζουν όλο το χωριό χορεύοντας και εύχονται καλή χρονιά στους συγχωριανούς τους. Μαζί τους και η διάσημη Γκαμήλα που έχει σατιρική διάθεση και την αναλαμβάνουν κάθε χρόνο τα παιδιά του χωριού που είναι αυτή τη χρονιά να πάνε στρατιώτες.
Για μια ακόμη χρονιά λοιπόν, το έθιμο της Γκαμήλας αναβίωσε την Πρωτοχρονιά στο Δαμάσι. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στην Αρχαιότητα και παραπέμπει στις γιορτές προς τιμή του Διονύσου, όπου οι πιστοί μεταμφιέζονταν και τιμούσαν τον θεό με σάτιρες και χορούς σε «ξέφρενους» ρυθμούς, μαζί τους ήταν και άλλες μορφές μεταμφιεσμένων με τσεμπέρια στο κεφάλι και χειροποίητες μάσκες, ήταν τα αποκαλούμενα "μπαμπαλιούρια", ήταν η αρκούδα, ο ιερέας και οι κωδωνοφόροι που χτυπούσαν τα κουδούνια για να φύγουν τα κακά πνεύματα, οι καλικάντζαροι (καρκαντζάλια) αλλά και για να ξυπνήσουν τη φύση από το χειμερινό λήθαργο. Μετά την επικράτηση της χριστιανικής θρησκείας, το έθιμο, διαμορφώθηκε ανάλογα για να μπορέσει να διατηρηθεί και έτσι η καμήλα - γκαμήλα, συμβόλιζε το ζώο με το οποίο πήγαν οι 3 Μάγοι στη Βηθλεέμ και Το νεογέννητο Θείο βρέφος. Στην Τουρκοκρατία το έθιμο συνεχίστηκε και κάτω από υφάσματα της Γκαμήλας, πολλές φορές, Έλληνες που ήταν κυνηγημένοι από τους Τούρκους, έβρισκαν την ευκαιρία να κρυφτούν και να μεταφερθούν από το ένα μέρος σε κάποιο άλλο, πιο ασφαλές.
Η καμήλα είναι μια ξύλινη κατασκευή σκεπασμένη με «τσόλι» (υφαντό από τραγίσιο μαλλί παλιότερα σήμερα με άλλα υφάσματα), με έναν μακρόστενο λαιμό από προβιά (έτσι ήταν παλιά, σήμερα είναι ένα κοντάρι ξύλινο που στηρίζει την κοκαλίνα όπως αποκαλείται το οστέϊνο κεφάλι αλόγου- γάιδαρου ή αγελάδας) είχε και το κεφάλι της όπως περιγράφεταιπαραπάνω, με κρεμασμένα πολλά μεγάλα μπρούτζινα κουδούνια (τούτσα). Ο θόρυβος των κουδουνιών, καθώς η καμήλα κουνιέται, συντελεί στο ξύπνημα της φύσης από τη χειμωνιάτικη νάρκη.
Η καμήλα στερεώνεται με ζωνάρια δεμένα σταυρωτά πάνω στο ανθρώπινο σώμα και ζυγίζεται με τέχνη για να μη γέρνει και κουράζει τον «καμιλτζή». Δυο είναι τα μέλη του πληρώματος που μπαίνουν από κάτω για να την κρατήσουν στους ώμους τους και σε εκείνο το σημείο που το ξύλο ακουμπά στους ώμους, είναι τοποθετημένα χοντρά σφουγγάρια για να είναι πιο εύκολη και πιο ανώδυνη όλη η διαδρομή. Όταν μάλιστα είναι να κουβαλήσουν στην καμπούρα της Γκαμήλας κάποιον συγχωριανό ή επισκέπτη, τα υπόλοιπα μέλη του πληρώματος υποβαστάζουν από δεξιά και αριστερά της Γκαμήλας για να μοιραστεί το βάρος.
Μετά τη γύρα στο χωριό το έθιμο συνεχίζεται στην πλατεία του Δαμασίου μέχρι να πέσει ο ήλιος.
Σας περιμένουμε κάθε πρωτοχρονιά να έρθετε στο χωριό μας δείτε από κοντά όλα αυτά τα έθιμα εκατοντάδων χρόνων που αναβιώνουν κυρίως την 1η μέρα του χρόνου. Παλιότερα το έθιμο λάμβανε χώρα και τα Άγια Θεοφάνια.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟ ΤΟ 2024 ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΜΕ ΥΓΕΙΑ !!!
*** Και το φετινό αφιέρωμα με τα έθιμα του Δαμασίου την Πρωτοχρονιά και η κάλυψη τους με βίντεο και φωτογραφίες, είναι από ψυχής αφιερωμένο από εμένα προς όλο το χωριό και ειδικά για όσους είναι μακριά, αλλά και για εκείνους που για διάφορους λόγους δεν μπόρεσαν να βγουν από τα σπίτια τους για να δούνε και να συμμετάσχουν στο έθιμο. ***
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου